Can Kıraç
A N I L A R O L A Y L A R
Anılar Olaylar'ın bir yerinde Can Kıraç, "Yeniden bir meslek seçme fırsatı verilseydi, tercihimi yazarlık için kullanırdım" diyor. Yazı zanaatının kölelerinden biri sıfatıyla beyanımdır: gözlem ve telif yeteneği yüksek, değerli bir meslektaşımızı yarım asır önce emanet ettiğimiz iş dünyasından geri alıyoruz. Olan bundan ibarettir. Kırk yıllık Can dostumun mizahtan öte hiciv yeteneğine de dikkatinizi çekerim. Kendini alaya alan sevimli muzipliği, yazar olarak özelliklerinden sadece biri. Çok eskimiş bir sıfat olmasa ?heccav? derdim...
Bence önemli bir kusurumuz, edindiğimiz tecrübeyi bizden sonra gelenlere aktaramayışımızdır. Hatırat türünün kültürümüzdeki kısırlığı bunu gösterir.
Anılar Olaylar adlı kitabıyla Can Kıraç bu konuda da öncümüz olacağa benziyor. Kitabın kapsamı hakkında bir fikir vermek için, bazı konu başlıklarını söyleyeyim size: l Başkanlık tutkum. l Basın kartımı bekliyorum. l İstanbul meyhaneleri. l ?Ben güzele güzel demem, güzel benim olmayınca?. l Vehbi Koç'un ölümü. l Dinozorlar dışarı, şeffaflar içeri. l Yeni kuşak işadamları. l Yunus Emre'den şampiyonluğa. l Sekreterler ve patronlar. l 1918-1923. Nereden nereye? l Ve portreler: Eczacıbaşı?ndan Aziz Nesin?e, Turgut Özal?dan Orhan Boran?a... Unutulmayacak isimler...
Hakkı Devrim
K O L A J L I T A Ş L A M A L A R !
Karikatürün esprisi ile fotografın gerçekçiliği, Can Kıraç?ın hayâl gücü ve yaşadıkları ile birleşince ortaya birbirinden eğlenceli fotomontajların yer aldığı bu eser çıkmış... Fotomontajların herbiri bir bakıma birer karikatür. Hem de hepsi birbirinden iyi karikatürler. Bir karikatürün esprisi ne kadar komik, mesajı ne kadar güçlü, çizgisi ne kadar güzelse o karikatür o kadar "iyi"dir. Bu kriterler dogrultusunda degerlendirdiğimiz zaman fotomontajların karikatür ozelliği açikça ortaya çıkıyor. Herbirinde bir espri, bir buluş var. Herbirine bakınca bir mesaj, bir yorum okunuyor. Can Kıraç?ın fotomontajlarında karikatürdeki çizginin yerini fotograflar, kalemin, fırçanın yerini de fotograf makinası ve makas alıyor. Hınzırlık yine orda da var. Eleştri de. Benim iki çizgi ile halledebileceğim bir şeyi Can Kıraç da iki makas darbesiyle halletmiş... Ciddi işadamı Can Kıraç?ı, bu fotomontajları yapmak için elinde makası, yüzünde biraz sonra yapacağı muziplikleri düşünürkenki gülümsemesi ile gözümün önüne getirebiliyorum. Eminim ki, bunlari yaparken, son derece keyif almış ve eğlenmiş. Fotomontajlarinda da zaten bu keyifli tadı hemen hissediyorsunuz.
Bu kitaptaki fotomontajlara bakmak herkesi eglendirecek, düsündürecek. Ama, eminim işin keyfini ve Can Kıraç'ın fotomontaj-larla elde ettigi iletişim gücünü farkeden yaratıcı bir kaçına da ilham kaynağı olacak...
Salih Memecan *
Sosyal Medya
